Những phát hiện chính về hành vi của các nhà đầu tư cá nhân
Nghiên cứu do Barber và Odean thực hiện, đăng trên Tạp chí Tài chính năm 2001, là một phân tích toàn diện về hành vi giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân.
Để phục vụ nghiên cứu của mình, Barber và Odean đã phân tích hồ sơ giao dịch và hành vi của 66.465 hộ gia đình có tài khoản tại một công ty môi giới chiết khấu nổi tiếng từ năm 1991 đến năm 1996. Bộ dữ liệu mở rộng này cho phép họ đưa ra kết luận có ý nghĩa về hành vi của các nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán.
Mục tiêu chính của nghiên cứu này là điều tra tác động của thiên kiến hành vi, giao dịch quá mức và các yếu tố tâm lý khác đến hiệu quả đầu tư của các cá nhân. Nghiên cứu này bao gồm một tập dữ liệu từ một công ty môi giới chiết khấu lớn của Hoa Kỳ, bao gồm hàng nghìn nhà đầu tư cá nhân.
Một trong những phát hiện trọng tâm của nghiên cứu này là các nhà đầu tư cá nhân thường thể hiện sự tự tin thái quá vào khả năng giao dịch của mình. Sự tự tin thái quá này dẫn đến giao dịch quá mức. Nghiên cứu cho thấy rằng những người giao dịch tích cực hơn trong mẫu sẽ kiếm được lợi nhuận thấp hơn đáng kể so với những người giao dịch ít thường xuyên hơn. Giao dịch thường xuyên dẫn đến chi phí giao dịch cao hơn và giảm lợi nhuận tổng thể.
Ngoài yếu tố quá tự tin, Barber và Odean nhận thấy rằng các yếu tố như giới tính, ác cảm thua lỗ, tập trung danh mục đầu tư, thuế và chi phí giao dịch cũng có ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận giao dịch tổng thể của các nhà đầu tư.
1. Tự tin thái quá và giao dịch quá mức có hại cho các nhà giao dịch
Tự tin thái quá là một thiên kiên tâm lý phổ biến ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư. Nhiều nhà đầu tư tin rằng họ sở hữu kiến thức vượt trội và hiểu biết sâu sắc về thị trường, khiến họ giao dịch tích cực hơn mức cần thiết. Trong nghiên cứu của Barber và Odean, sự tự tin thái quá này biểu hiện ở tần suất giao dịch cao hơn ở một bộ phận đáng kể các nhà đầu tư cá nhân.
Dữ liệu tiết lộ rằng những người giao dịch tích cực nhất trong mẫu thường kiếm được lợi nhuận thấp hơn đáng kể so với những người ít tích cực hơn. Các nhà đầu tư quá tự tin giao dịch thường xuyên đến mức chi phí giao dịch trở thành lực cản đáng kể đối với lợi nhuận tiềm năng của họ, khiến lợi nhuận tổng thể của họ giảm đi kha khá. Phát hiện này là một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng sự tự tin thái quá có thể dẫn đến những cạm bẫy tài chính trên thị trường chứng khoán.2. Sự khác biệt giới tính trong trading
Nghiên cứu cũng đi sâu vào lĩnh vực hấp dẫn về sự khác biệt giới tính trong hành vi giao dịch. Đàn ông có xu hướng giao dịch tích cực hơn phụ nữ và một phần của sự khác biệt này là do mức độ tự tin thái quá của các nhà đầu tư nam. Các nhà đầu tư nam quá tự tin có xu hướng tin vào những hiểu biết sâu sắc về thị trường của họ và tham gia giao dịch thường xuyên hơn, điều này có thể dẫn đến kết quả dưới mức tối ưu. Điều này xác nhận các nghiên cứu khác cho thấy phụ nữ là nhà đầu tư giỏi hơn nam giới.
Ngược lại, phụ nữ, thường ngại rủi ro hơn trong các quyết định đầu tư, lại có cách tiếp cận giao dịch thận trọng hơn. Sự e ngại rủi ro này có thể dẫn đến việc giao dịch ít thường xuyên hơn. Mặc dù hành vi này có thể được coi là ít tự tin hơn, nhưng điều đó cũng có nghĩa là phụ nữ có xu hướng duy trì danh mục đầu tư đa dạng hơn.3. Không đa dạng danh mục đầu tư
Một trong những điểm rút ra quan trọng từ nghiên cứu của Barber và Odean là sự tập trung danh mục đầu tư thường được quan sát thấy ở những nhà đầu tư quá tự tin. Những cá nhân này có xu hướng ưa thích các cổ phiếu có hệ số beta cao, vốn hóa nhỏ và cổ phiếu giá trị, tập trung đầu tư vào một số ít được chọn thay vì đa dạng hóa nhiều loại tài sản.
Sự tập trung này khuếch đại rủi ro, khiến nhà đầu tư dễ bị tổn thương hơn trước những biến động của thị trường. Khi cổ phiếu ưa thích của họ hoạt động tốt, lợi nhuận có thể rất đáng kể. Tuy nhiên, khi những cổ phiếu này hoạt động kém hiệu quả, mức lỗ cũng lớn tương ứng.
Việc thiếu đa dạng hóa danh mục đầu tư làm trầm trọng thêm tác động của biến động thị trường, củng cố tầm quan trọng của việc dàn trải đầu tư vào nhiều tài sản khác nhau để quản lý rủi ro một cách hiệu quả.
4. Ác cảm thua lỗ
Khái niệm "ác cảm thua lỗ" là một yếu tố tâm lý khác ảnh hưởng đến hành vi của nhà đầu tư, góp phần dẫn đến kết quả đầu tư dưới mức tối ưu. Các nhà đầu tư thường tỏ ra miễn cưỡng trong việc cắt lỗ, bám vào các khoản đầu tư thua lỗ với hy vọng sẽ có sự thay đổi trong tương lai. Nghiên cứu của Barber và Odean nhấn mạnh hành vi này, tiết lộ rằng các nhà đầu tư có xu hướng nắm giữ những tài sản đang giảm giá trong thời gian dài.
Kết quả của sự miễn cưỡng này thường là những tổn thất lớn hơn khi điều kiện thị trường không được cải thiện như dự kiến. Theo thời gian, việc không thoát khỏi các vị thế thua lỗ kịp thời có thể ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động tổng thể của nhà đầu tư vì danh mục đầu tư tiếp tục gặp khó khăn do các tài sản hoạt động kém hiệu quả.5. Thuế và chi phí giao dịch
Giao dịch thường xuyên đồng nghĩa với 2 chi phí tài chính quan trọng: thuế và chi phí giao dịch. Thuế lãi vốn trở thành một yếu tố khi các khoản đầu tư được bán và tần suất giao dịch có thể dẫn đến nghĩa vụ thuế cao hơn. Điều này làm giảm lợi nhuận ròng từ đầu tư, khiến các nhà đầu tư phải xem xét tác động của thuế đối với hoạt động giao dịch của họ.
Chi phí giao dịch, bao gồm phí môi giới và chênh lệch giá bid-ask, cũng đóng một vai trò quan trọng. Trong nghiên cứu của Barber và Odean, rõ ràng là những chi phí này rất lớn và có tác động tiêu cực đáng kể đến lợi nhuận ròng của các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là những nhà giao dịch tích cực hơn.
Chi phí giao dịch sẽ ngốn vào lợi nhuận tiềm năng từ các khoản đầu tư, góp phần làm giảm lợi nhuận tổng thể. Đối với các nhà giao dịch tích cực, những chi phí này tích lũy nhanh chóng, càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét tác động tài chính của việc giao dịch thường xuyên.
Kết luận
Bài nghiên cứu của Barber và Odean, “Hành vi của các nhà đầu tư cá nhân”, đưa ra sự khám phá toàn diện về các yếu tố tâm lý và hành vi ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của các cá nhân.
Những phát hiện của nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết sâu sắc cần thiết về mối nguy hiểm của sự tự tin thái quá, sự khác biệt giới tính trong hành vi giao dịch, sự tập trung trong danh mục đầu tư, ác cảm thua lỗ và tác động của thuế và chi phí giao dịch.
Hiểu được những yếu tố này là cực kỳ quan trọng đối với các nhà đầu tư muốn đưa ra quyết định sáng suốt và nâng cao kết quả tài chính của họ trên thị trường chứng khoán. Nó như một lời nhắc nhở rằng các chiến lược đầu tư thận trọng và đầy đủ thông tin thường dẫn đến kết quả thành công và bền vững hơn trong thế giới tài chính.